James Ensorhuis ontwikkelde audiodescriptie voor blinde en slechtziende mensen

Ensorhuis in Oostende

Jouw contactpersoon

In Oostende kan je het James Ensorhuis bezoeken. Een bijzonder project, met een bijzondere primeur: voor blinde en slechtziende mensen is er een volledige audiodescriptie beschikbaar. Els Goethals en Sam Lauwers van initiatiefnemer Toerisme Oostende leggen uit.

Sam: ‘Het James Ensorhuis bestaat uit 2 grote delen: het eigenlijke huis, waar Ensor tientallen jaren gewoond heeft, en het belevingscentrum dat we daarrond hebben opgebouwd.’

‘In het belevingscentrum dompelen we je onder in de wereld van Ensor: wie hij was, hoe hij dacht en schilderde, welke band hij met Oostende had… Gewapend met die kennis bezoek je dan zijn huis. Dat is nog grotendeels ingericht als in zijn tijd, met originele meubels en spullen.’

Els: ‘Stad Oostende heeft diversiteit en inclusiviteit in haar beleidsplan staan. Van bij het prille begin was het dus duidelijk dat het Ensorhuis zo toegankelijk mogelijk moest worden.’

‘We hebben bootcamps en workshops over toegankelijkheid gevolgd bij Toerisme Vlaanderen en Faro. En we zijn op werkbezoek geweest bij collega’s om te kijken hoe zij het aanpakken – bijvoorbeeld bij M Leuven en het Gruuthusemuseum in Brugge. Dat heeft tot een hoop concrete maatregelen geleid: overal in het Ensorhuis is er plaats om met een rolstoel te manoeuvreren, we hebben een tekstversie van de audiogids voor slechthorende mensen, en dus ook een audiodescriptie voor blinde en slechtziende mensen.’

‘De audiodescriptie bevat de informatie die ziende mensen ook krijgen, met daarbovenop uitleg over de inrichting van de ruimtes, beschrijvingen van kunstwerken... Alles wat blinde of slechtziende mensen nodig hebben om de opstelling te begrijpen én er plezier aan te beleven.’

Sam: ‘Die audiodescriptie is heel speciaal. We denken dat we in België bij de eersten zijn die zo’n gedetailleerde, uitgewerkte versie aanbieden. En daar zijn we best trots op.’
 

Ervaringsdeskundige

Sam: ‘Ze is gemaakt door Heyvaert&Jansen, het tekst- en researchbureau dat de inhoud van het Ensorhuis heeft ontwikkeld. Ze kenden de opstelling door en door – belangrijk, want toen ze aan de audiodescriptie werkten, was het hier nog een bouwwerf. Je kon niet even gaan rondwandelen en foto’s maken van de objecten, want er stond nog niets.’

‘Heyvaert&Jansen hebben contact opgenomen met audiodescriptiespecialisten van de Universiteit Antwerpen. Die hebben hun richtlijnen en vuistregels bezorgd. En verder heeft Karmen D’heedene van Toerisme Vlaanderen een sleutelrol gespeeld. Karmen is zelf slechtziend. Ze heeft alle teksten nagelezen vanuit het perspectief van de gebruiker en haar feedback bezorgd, net zolang tot het helemaal goed zat.’

Els: ‘De audiodescriptie is niet het enige waarmee we blinde en slechtziende mensen tegemoetkomen. We hebben ook een grote voelmaquette laten maken van het huis van Ensor. Zo kan je je al een beeld vormen van de indeling en de inrichting voor je het daadwerkelijk bezoekt. Nog een voorbeeld: bezoekers kunnen 2 bladerboeken inkijken, eentje met citaten en eentje met werken. Er was helaas geen manier om die toegankelijk te maken voor blinde en slechtziende mensen, maar als ze aan de balie hun mailadres achterlaten, dan sturen we een digitale kopie.’
 

Zelf investeren in een audiodescriptie?

Sam: ‘Als je zelf een audiodescriptie overweegt voor je museum of tentoonstelling, neem die dan van in het begin mee. Zet het in al je aanbestedingen, zodat de aannemers allemaal op de hoogte zijn - de inhoudelijke mensen, maar bijvoorbeeld ook de leveranciers van de audioguide of de maquettebouwers.’

Els: ‘En laat je begeleiden door mensen die er verstand van hebben. Toerisme Vlaanderen en Inter hebben een grote knowhow. Zij kunnen je de weg tonen.’

‘Wij vinden een audiodescriptie echt een meerwaarde. Ons opzet was Ensor en zijn werk zo breed mogelijk te ontsluiten. Een bezoek bij ons moet een beleving zijn - een beleving die we aan iederéén kunnen aanbieden. Ensor zelf dacht heel sociaal, dat zie je aan zijn werk. We denken stiekem dat hij er zelf blij mee zou zijn geweest.’

Interview Ensorhuis